14.1.2020 | 22:36
Hásumar á suðurhveli - hávetur hér
Nú er hásumar á suðurhveli jarðar. Í tilefni af því lítum við á eitt háloftakort sem sýnir hringrásina þar nú í dag. Að því loknu horfum við á stöðuna hér við land.
Kortið er úr smiðju bandarísku veðurstofunnar. Jafnhæðarlínur 500 hPa-flatarins eru heildregnar, en þykkt er sýnd í lit. Hún mælir hita í neðri hluta veðrahvolfs. Suðurhluti Suður-Ameríku er til hægri á myndinni, rétt sést í Afríku neðst og Ástralía og Nýja-Sjáland eru efst til vinstri. Athugið að vindur á suðurhveli blæs með lægri þrýsting á hægri hönd - öfugt við það sem við erum vön. Styrkur vestanvindabeltis suðurhvels er öllu meiri í janúar heldur en hjá okkur í júlí - og blái kuldaliturinn nær yfir stærra svæði heldur en hann gerir hjá okkur á sama árstíma. Þrátt fyrir allt er enn ísöld á Suðurskautslandinu - og hefur verið það lengst af síðustu 35 milljón ár (kannski ekki þó alveg samfellt).
Þónokkur bylgjugangur er í háloftunum - en að jafnaði mun minna áberandi en hér á norðurhveli - lítið um truflandi fjallgarða - og víðáttumikið haf er umhverfis Suðurskautslandið allt.
Eins og við sjáum er mjög hlýtt yfir Ástralíu - þykktin meiri en 5820 metrar þar sem mest er. Var enn meiri fyrr í mánuðinum. Þar bíða menn þess að einhver bylgja myndi afskorna lægð sem gæti þá fært þeim langþráða rigningu. Stöku sinnum kemur líka einhver hroði til þeirra úr rakabúri hitabeltisins - flókið samspil og tilviljanakennt.
Við berjumst hins vegar við háveturinn. Að meðaltali eru 13. og 15.janúar illviðrasömustu dagar ársins. Litlu (ómarktækt) munar þó einstökum dögum tímabilsins frá sólstöðum fram til 20.febrúar.
Þetta kort gildir á sama tíma og suðurhvelskortið - en nær aðeins yfir hluta hringsins. Við megum taka eftir því að meginröstin er hér langt sunnan við okkur - rétt sést í hana sunnan Nýfundnalands og yfir Vestur-Evrópu. Mikill flekkur af hlýju lofti (grænn litur) hefur rifið sig út - komist norður fyrir röstina og hringar þar mikla háloftalægð með miðju skammt fyrir suðaustan land. Nokkur vindur er í háloftunum kringum sjálfa lægðarmiðjuna (um 20 m/s í 5 km hæð yfir Austfjörðum), en yfir landinu vestanverðu er vindur í þeirri hæð innan við 10 m/s og enginn úti yfir Grænlandssundi.
Niðri í mannheimum er hins vegar versta veður - norðaustanstormur eða meira. Við sjáum ástæður þessa vinds vel á kortinu. Mikill þykktarbratti er frá lægðarmiðjunni yfir til Grænlands. Við Austurland er þykktin um 5350 metrar, en ekki nema um 5050 við Scoresbysund, munar 300 metrum. Það samsvarar um 15 stiga hitamun - að meðaltali í neðri hluta veðrahvolfs. Hlýja loftið hefur þrengt að því kalda sem nú rennur í stríðum straumi suður um Grænlandssund og Ísland. Í allan dag hefur þrýstimunur milli Suðausturlands og Vestfjarða verið meiri en 25 hPa. Ef trúa má greiningum er vindurinn mestur í aðeins 800 til 1200 metra hæð, nær þar um 36 til 40 m/s - en minnkar ört þar fyrir ofan (háloftaathuganir hafa fallið niður í Keflavík í dag). Norðanloftið vill sína leið þegar að því er sótt.
Spár gera ráð fyrir því að það slakni á slagnum strax á morgun. Síðan hefst undirbúningur undir næsta skítkast. Þó meginröstin sé langt undan er hún snör í snúningum. Megi trúa spám mun dálítil bylgja sem í dag er við vesturströnd Kanada ryðja röstinni alveg til okkar strax um helgina með einhvers konar illviðri. Svo er auðvitað rými fyrir ýmislegt á milli þessara stóru kerfa á fimmtudag og föstudag - þó vindar verði varla mjög hvassir (en líklega þó best að halda öllum möguleikum opnum - og segja sem minnst).
Bloggfærslur 14. janúar 2020
Um bloggið
Hungurdiskar
Færsluflokkar
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (19.3.): 41
- Sl. sólarhring: 88
- Sl. viku: 1009
- Frá upphafi: 2341383
Annað
- Innlit í dag: 27
- Innlit sl. viku: 914
- Gestir í dag: 27
- IP-tölur í dag: 26
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar
Eldri færslur
- Mars 2024
- Febrúar 2024
- Janúar 2024
- Desember 2023
- Nóvember 2023
- Október 2023
- September 2023
- Ágúst 2023
- Júlí 2023
- Júní 2023
- Maí 2023
- Apríl 2023
- Mars 2023
- Febrúar 2023
- Janúar 2023
- Desember 2022
- Nóvember 2022
- Október 2022
- September 2022
- Ágúst 2022
- Júlí 2022
- Júní 2022
- Maí 2022
- Apríl 2022
- Mars 2022
- Febrúar 2022
- Janúar 2022
- Desember 2021
- Nóvember 2021
- Október 2021
- September 2021
- Ágúst 2021
- Júlí 2021
- Júní 2021
- Maí 2021
- Apríl 2021
- Mars 2021
- Febrúar 2021
- Janúar 2021
- Desember 2020
- Nóvember 2020
- Október 2020
- September 2020
- Ágúst 2020
- Júlí 2020
- Júní 2020
- Maí 2020
- Apríl 2020
- Mars 2020
- Febrúar 2020
- Janúar 2020
- Desember 2019
- Nóvember 2019
- Október 2019
- September 2019
- Ágúst 2019
- Júlí 2019
- Júní 2019
- Maí 2019
- Apríl 2019
- Mars 2019
- Febrúar 2019
- Janúar 2019
- Desember 2018
- Nóvember 2018
- Október 2018
- September 2018
- Ágúst 2018
- Júlí 2018
- Júní 2018
- Maí 2018
- Apríl 2018
- Mars 2018
- Febrúar 2018
- Janúar 2018
- Desember 2017
- Nóvember 2017
- Október 2017
- September 2017
- Ágúst 2017
- Júlí 2017
- Júní 2017
- Maí 2017
- Apríl 2017
- Mars 2017
- Febrúar 2017
- Janúar 2017
- Desember 2016
- Nóvember 2016
- Október 2016
- September 2016
- Ágúst 2016
- Júlí 2016
- Júní 2016
- Maí 2016
- Apríl 2016
- Mars 2016
- Febrúar 2016
- Janúar 2016
- Desember 2015
- Nóvember 2015
- Október 2015
- September 2015
- Ágúst 2015
- Júlí 2015
- Júní 2015
- Maí 2015
- Apríl 2015
- Mars 2015
- Febrúar 2015
- Janúar 2015
- Desember 2014
- Nóvember 2014
- Október 2014
- September 2014
- Ágúst 2014
- Júlí 2014
- Júní 2014
- Maí 2014
- Mars 2014
- Febrúar 2014
- Janúar 2014
- Desember 2013
- Nóvember 2013
- Október 2013
- September 2013
- Ágúst 2013
- Júlí 2013
- Júní 2013
- Maí 2013
- Apríl 2013
- Mars 2013
- Febrúar 2013
- Janúar 2013
- Desember 2012
- Nóvember 2012
- Október 2012
- September 2012
- Ágúst 2012
- Júlí 2012
- Júní 2012
- Maí 2012
- Apríl 2012
- Mars 2012
- Febrúar 2012
- Janúar 2012
- Desember 2011
- Nóvember 2011
- Október 2011
- September 2011
- Ágúst 2011
- Júlí 2011
- Júní 2011
- Maí 2011
- Apríl 2011
- Mars 2011
- Febrúar 2011
- Janúar 2011
- Desember 2010
- Nóvember 2010
- Október 2010
- September 2010
- Ágúst 2010