Endast hlýindin?

Þau endast auðvitað ekki endalaust, en skiptar skoðanir eru um það hvernig þeim lýkur. Lítið virðist á framtíðarspám að byggja hvað þetta varðar - margoft er búið að spá kólnandi veðri „í næstu viku“ án þess að úr hafi orðið. En þar sem hlýindin eru farin að verða óvenjuleg hvað lengd og úthald varðar (snerpan er síðri) hlýtur að draga að lokum.

Við skulum líta á hina almennu stöðu á norðurhveli eins og evrópureiknimiðstöðin spáir að hún muni verða síðdegis á mánudag, 29.apríl.

Enn er hér allt í sóma hvað okkur varðar. Við erum sunnanmegin í miklum og hlýjum hæðarhrygg (breið strikalína) sem liggur frá Norðursjó norðvestur til Grænlands. Jafnhæðarlínur 500 hPa-flatarins eru heildregnar - af þeim má ráða vindátt og vindstyrk í rúmlega 5 km hæð. Litirnir vísa á þykktina en hún mælir hita í neðri hluta veðrahvolfs. Því meiri sem hún er því hlýrra er loftið. Á kortinu er hiti langt ofan meðallags við Ísland. 

Til að veður kólni þarf hæðarhryggurinn að hörfa frá landinu á einn eða annan veg - t.d. slitna í sundur þannig að kalt loft úr norðri eða vestri eigi greiða leið til landsins. Hér er enn langt í allt slíkt. 

Mjög dregur nú af kuldapollunum miklu, Stóra-Bola yfir Kanada og Síberíu-Blesa við norðurströnd Síberíu - en þeir eru samt ekki alveg dauðir og geta vel valdið usla komist þeir í rétta stöðu. Það kuldakast sem reiknimiðstöðvar hafa verið að nefna undanfarna daga (en bara stundum) á að koma úr norðri - og á að slíta hrygginn hagstæða í sundur við Ísland á fimmtudag/föstudag. En alls ekki er útilokað að skotið geigi. Kannski fer hiti aðeins niður í það sem venjulegt er á þessum árstíma. Slíkt yrðu þó töluverð viðbrigði eftir hin langvinnu hlýindi. 

Hlýindi enn

Þó enn séu fjórir dagar eftir af apríl (þegar þetta er skrifað á föstudagskvöldi) er ljóst að hann verður í flokki þeirra allrahlýjustu sem vitað er um. Í Reykjavík er hitinn nú í þriðjaefsta sæti og hefur náð 6,0 stigum. Meðalhiti í apríl 1974 var 6,3 stig. Til að jafna það þarf meðalhiti síðustu fjóra dagana að vera 7,9 stig eða meira - ekki alveg útilokað.

Í Stykkishólmi er meðalhitinn nú 5,3 stig, hlýjasti apríl þar um slóðir er 1974 (eins og í Reykjavík). Meðalhiti í Stykkishólmi þarf að vera 6,3 stig síðustu fjóra dagana til að jafna metið frá 1974. 

Á Akureyri þarf meðalhiti síðustu fjóra daga mánaðarins að vera 10,1 stig til að jafna metið frá 1974. Það er ólíklegra að metið falli þar heldur en á hinum stöðvunum tveimur. En apríl 1974 er langhlýjasti apríl sögunnar á Akureyri, meðalhiti þá var 6,8 stig, næsthlýjast var í apríl 1926, þá var meðalhiti stigi lægri, eða 5,7 stig. Nú (eftir fyrstu 26 dagana) er hann við 6,3 stig. Annað sætið virðist því nokkuð öruggt. 

Eyjafjallastöðvarnar Steinar og Hvammur eru hlýjastar það sem af er mánuði. Meðalhiti á þeim er nú 6,7 stig, meðalhiti er sömuleiðis 6,7 stig við Sandfell í Öræfum og 6,6 stig í Önundarhorni undir Eyjafjöllum. 

Hæsti viðurkenndi mánaðarmeðalhiti í apríl hér á landi er 7,1 stig á Hellu á Rangárvöllum 1974. Sjónarmun lægri hiti (líka 7,1 stig) reiknast á Loftsölum í Mýrdal sama ár, 1974. Ólíklegt er að þessi met verði slegin nú. Hitamælingar á Eyjafjallastöðvum Vegagerðarinnar þykja grunsamlegar fyrstu árin sem stöðvarnar voru í rekstri, meðalhiti í apríl 2002 er þannig 7,8 stig í Hvammi - harla ótrúleg tala miðað við það að methiti var hvergi annars staðar á sama tíma. 

Ein gömul tala, 7,1 stig er til frá Ofanleiti í Vestmannaeyjum, frá apríl 1842. Trúlega hefur sól náð að skína á mælinn einhverja daga - en annars var þetta í raun og veru hlýr mánuður - meðalhiti í Reykjavík reiknast þá t.d. 5,5 stig - og 6,4 stig í Hvammi í Dölum allgóðar tölur. 

Í viðhenginu er smávegis nördafóður - aðallega tengt háum aprílmeðalhita - en óttaleg hrúga.

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• hlýjustu aprílmánuðir