Margt að gerast

Nú er margt að gerast í veðrinu eins og oftast á þessum tíma árs. Öflug veðurkerfi ganga yfir okkur úr suðvestri og þeir sem eitthvað eiga undir fylgjast með veðri og veðurspám - já, ekki aðeins spám heldur veðrinu líka. 

Norðurhvelskortið sem gildir síðdegis á laugardag sýnir stöðuna vel. Þá er illviðrið sem nú er að ganga yfir landið horfið úr sögunni - það má segja að það hafi brotnað í þrjá hluta - einn fór norður í íshaf (og sést varla) annar til suðausturs um Bretlandseyjar - er á þessu kortið á Biskæjaflóa og mun ásamt öðru kuldakerfi valda leiðindum á Spáni - og jafnvel suður í Afríku næstu daga. Þriðji hlutinn byggði svo upp hæðarhrygginn sem sjá má á kortinu milli Íslands og Noregs. 

En næsta lægð steðjar að okkur og veldur okkur ama á sunnudag og mánudag. Gróflega má segja að þetta sé í boði Stóra-Bola, kuldapollsins mikla yfir Norður-Kanada, en hann er nú með öflugra móti - þó á réttum stað sé. Þykktin er niðri undir 4700 metrum, og 500 hPa hæðin að komast niður í 4600 metra og er það með lægsta móti - sérstaklega í jafnstóru kerfi og hér um ræðir. 

Hæðin mikla ríkir enn yfir Austur-Síberíu en er heldur að gefa sig. Þar kom mikil „hitabylgja“ á stöku stað og fréttist af því að lágmarkshiti sólarhrings hafi verið ofan frostmarks - en slíkt mun óvenjulegt á þeim slóðum - og trúlega ekki til bóta fyrir jörð. 

Sunnanstrokan sem yfir okkur fer á sunnudag (rauð ör á kortinu) á að fara alveg norður í Íshaf - þar breytist hún í háloftahæð. Spár eru ekki alveg sammála um hvað gerist með þá hæð - hún gæti lent austan megin - þ.e. norðan Rússlands - en líka farið í að styrkja hæðina gömlu yfir Austur-Síberíu. Það kemur víst í ljós. 

Hlýjar hæðir sem slitna alveg norður úr heimskautaröstinni eru oft ótrúlega þaulsetnar á norðurslóðum - jafnvel þó þær séu ekki endilega sérlega öflugar geta þær haft mikil áhrif á hringrásina og samskipti kuldapollanna stóru. 

Þessi mikla sókn úr suðri inn á norðurslóðir mun trúlega raska eitthvað rásinni í heiðhvolfinu - en samband hennar við veður á jörðu niðri er harla óljóst - sumir segja það mikið - en aðrir gera lítið úr. Trúlega er sannleikurinn einhvers staðar þar á milli.