Fremur hlýir dagar

Síðustu dagar hafa verið fremur hlýir á landinu miðað við árstíma en marka engin tíðindi - dagar sem þessir eru nokkuð algengir í nóvember. Slatti af dægurmetum hefur þó fallið á einstökum veðurstöðvum - ekki þó á neinum sem starfræktar hafa verið lengi nema hvað slík met hafa fallið á fáeinum hálendisstöðvum, t.d. í Jökulheimum og í Setri. - En komi hlýir dagar fellur alltaf eitthvað af stöðvadægurmetum.

Þó hlýindi verði e.t.v. ekki alveg samfelld áfram er þó ekki að sjá neina verulega kulda í kortunum. Hér að neðan má sjá spá evrópureiknimiðstöðvarinnar um hæð 500 hPa-flatarins og hæðarvik næstu viku, dagana 12. til 18.nóvember - og reiknimiðstöðin segir að líkur séu á svipuðu ástandi í vikunni þar á eftir líka.

Eins og sjá má verður sunnanáttin í háloftunum mun öflugri heldur en venja er til, mjög jákvæð vik eru austan við land, en neikvæð suðvestur af Grænlandi. Nokkur lægðarsveigja er á jafnhæðarlínunum og bendir hún til þess að úrkoma verði töluverð. En þetta er meðalkort fyrir heila viku og eins og venjulega rétt að hafa í huga að væntanlega bregður út af þessari almennu stöðu einstaka daga - e.t.v. með kaldara veðri.

Til gamans lítum við líka á sams konar kort - en fyrir nóvembermánuð allan fyrir 50 árum. Sá mánuður var að tiltölu hlýjastur allra mánaða áranna 1966 til 1971 - ágæt áminning um að hlýir mánuðir geta skotist inn á köldum tímabilum sé staða háloftavinda nægilega afbrigðileg. Á sama hátt geta mjög kaldir mánuðir sýnt sig á hlýjum tímum.

Hér má sjá stöðu sem ekki er ósvipuð þeirri sem spáð er í næstu viku - hér er þó um heilan mánuð að ræða og mjög óvíst að núlíðandi nóvember nái einhverju viðlíka í heild - líkur eru heldur gegn því (en aldrei að vita). 

Tíð í nóvember 1968 fær góða dóma í Veðráttunni tímariti Veðurstofunnar (en það er aðgengilegt á timarit.is). Hörmulegt sjóslys varð við suðurströndina, en ritstjóri hungurdiska hefur ekki flett upp á hvaða hátt veður kom þar við sögu. Rigningar ollu skriðuföllum austanlands:

Tíðarfarið var hlýtt og hagstætt lengst af. Tún voru mikið til græn, og blóm sprungu út í görðum. Fé gekk úti og var lítið eða ekkert gefið. Færð var yfirleitt góð.

Skaðar. Þ.10. fórst vélskipið Þráinn undan Mýrdalssandi og með því 9 manns. Í stórrigningunum þ. 12. og 13. urðu miklar skemmdir víða austanlands á svæðinu frá Borgarfirði eystra að Hornafirði. Vegir urðu víða ófærir sökum skriðuhlaupa, og brýr og ræsi skemmdust. Tvær skriður féllu á hús í Norðfirði, og varð fólk að flýja úr húsum þar. Vegaskemmdir urðu einnig á Héraði, og í Fljótsdal urðu nokkrir fjárskaðar, og skriður féllu á tún. Víða var símasambandslaust.

Við lítum líka á sjávarhitavika- og hafískort frá nóvember 1968 - úr fórum evrópureiknimiðstövðvarinnar. Ekki ljóst hversu áreiðanleg vikakortin eru.

Þetta er ólíkt því sem nú er. Mesta athygli vekur auðvitað ísmagnið við Austur-Grænland - ísþekjan nær hér alveg til Jan Mayen. Nú er nánast enginn ís á öllu þessu svæði - nema rétt við strendur Norðaustur-Grænlands. Íss er ekki getið hér við land í nóvember 1968, en hann var ekki langt undan í desember. Á útmánuðum 1969 er talið að flatarmál austurgrænlandsíssins hafi náð milljón ferkílómetrum, það mesta eftir 1920. Fyrir 15 árum var meðaltalið komið niður í helming þess og á síðustu árum hefur ísmagnið verið enn minna.

Í nóvember 1968 voru mjög væg jákvæð sjávarhitavik sunnan við land, en kalt var langt suður í hafi og fyrir norðan. 

Vonandi að vel fari með nú.