Af dćgurmetauppskeru ársins 2017

Uppgjör ársins 2017 stendur yfir - í ţetta sinn er ţađ dćgurmetauppskeran. - Vćgast samt nördalegt efni - en samt er stöđugt veriđ ađ tala um dćgurmet í alţjóđlegum fréttum bćđi af hitabylgjum og kuldaköstum. Jafnvel eru einkennileg og harla tćknileg hugtök eins og hitabylgjuhlutfall eđa hlutfall á milli hita- og kuldameta orđin fréttnćm í skotgrafahernađi ţeim sem tengdur er veđurfarsbreytingum.

Ţađ sem hér fer á eftir er ađ miklu leyti endurtekiđ efni frá ţví í fyrra (30. janúar 2017) og hitteđfyrra ( 21. janúar 2016) - en látum ţađ fljóta - tölur eru auđvitađ nýjar.

Eins og áđur sagđi er í fréttum ađ utan er oft gert talsvert úr svonefndum dćgurmetum - hćsta eđa lćgsta hita sem mćlst hefur á einhverri veđurstöđ ákveđinn dag ársins. Ein og sér segja ţessi met lítiđ - en geta samt faliđ í sér skemmtileg tíđindi. Nú, hafi veriđ mćlt mjög lengi á stöđinni verđa ţessi tíđindi eftirtektarverđari. Svipađ má segja um mjög miklar metahrinur - daga ţegar dćgurmet falla um stóra hluta landsins.

Talning leiđir í ljós ađ alls féllu 3671 hámarksdćgurmet á almennu sjálfvirku stöđvunum hér á landi á árinu 2017 - séu ţćr stöđvar sem athugađ hafa í 5 ár eđa meira ađeins taldar međ. Lágmarksmetin urđu hins vegar 2504. Hlutfall hámarks- og lágmarksmeta er mjög breytilegt frá ári til árs og hlýtur ađ segja okkur eitthvađ? Rétt rúmlega 60 ţúsund dćgurmet hvorrar tegundar eru skráđ alls á tímabilinu frá 1996 til 2017 - Ţađ sem flćkir máliđ er ađ stöđvum hefur fjölgađ - en viđ sjáum samt ađ hámarksmet 2017 eru fleiri en búast hefđi mátt viđ - ef metafalliđ vćri alveg óháđ frá stöđ til stöđvar - og í tíma. Lágmarksmetafjöldinn er hins vegar heldur undir vćntingum.

Lítum nú á línurit sem sýnir hlutfall hámarksdćgurmeta af heildinni frá ári til árs.

w-blogg090118a

Ađeins ţarf ađ doka viđ til ađ skilja myndina - lárétti ásinn sýnir ár tímabilsins. Lóđrétti ásinn til hćgri sýnir landsmeđalhita, ţađ gerir rauđstrikađa línan einnig. Hlýjust eru árin 2003, 2014 og 2016, en 2015 var hins vegar ámóta kalt og árin fyrir aldamót. Áriđ 2017 var einnig í hópi hinna hlýju, en ţó ekki alveg jafnhlýtt og ţau ţrjú fyrsttöldu.

Lóđrétti ásinn til vinstri sýnir hlut hámarksdćgurmeta af summu útgildametanna (hámarks og lágmarks). Hlutur lágmarksmetanna fćst međ ţví ađ draga frá einum.

Viđ sjáum ađ allgott samband er á milli hámarksmetahlutarins og landsmeđalhitans. Hámarkshitametin eru líklega fleiri ţegar almennt er hlýtt í veđri.

Eftir ţví sem árunum fjölgar verđur erfiđara ađ slá metin 60 ţúsund. Ţrátt fyrir ţađ er á ţennan hátt hćgt ađ fylgjast međ veđurfarsbreytingum. Skyndileg breyting á veđurlagi á hvorn veg sem er - nú eđa í átt til öfga á báđa bóga kćmi fram viđ samanburđ viđ hegđan metanna síđastliđin 22 ár. - En ţví nenna nú fáir nema útnörd - eins og ritstjóri hungurdiska - varla ađ slíkt eftirlit verđi í forgangi hjá ţví opinbera (ţrátt fyrir tal um veđurfarsbreytingar).

Viđ skulum líka líta á línurit sem sýnir samband hámarksmetahlutarins og landsmeđalhitans (hana má líka finna sem pdf-skjal í viđhengi - skýrari).

w-blogg090118b

Lárétti ásinn markar hámarksmetahlutinn, en sá lóđrétti međalhitann. Punktadreifin rađast vel og reglulega í kringum beina línu - ţví fleiri sem hámarkshitametin eru miđađ viđ ţau köldu, ţví hlýrra er áriđ. Fylgnistuđull er 0,92. En viđ skulum ekki venja okkur á ađ líta alveg hugsunarlaust á dreifirit sem ţetta - athugum t.d. ađ hlutur hámarksmeta getur ekki orđiđ hćrri en 1,0. Skyldi áriđ ţegar landsmeđalhiti nćr 6,14 stigum verđa algjörlega lágmarksmetalaust? - eđa áriđ ţegar landsmeđalhitinn fellur niđur í 2,6 stig - skyldu ţá nákvćmlega engin hámarkshitamet verđa sett? 

Viđ ţurfum ekki ađ fara lengra aftur í tímann en til 1983 til ađ finna lćgri landsmeđalhita en 2,6 stig - og áriđ 1979 var hann ekki nema 1,8 stig. - Ţađ var ábyggilega ekki mikiđ um hámarkshitamet ţessi ár. - En ţau eru samt til og standa enn á ţeim fáu stöđvum sem athugađ hafa allan tímann. Sé eingöngu miđađ viđ ţćr stöđvar er hámarksmetahlutur ársins 1979 0,05, en 0,14 áriđ 1983. Bćđi árin lenda langt neđan viđ ţau sem viđ sjáum á línuritinu. Hiđ hlýja ár, 1964 stendur á sama stađ og ţađ nýliđna viđ hlutfalliđ 0,6. Ţá var hiti svipađur og 2017 (lítillega lćgri ţó). 

En fleira nördalegt kemur fram í metaskránum. Hvađa daga féllu flest dćgurmet? Svariđ sem gefiđ var í fyrra hefur ekkert breyst - sömu dagar eru á toppnum og ţá.

Flest hámarksdćgurmet féllu samtímis á jóladag áriđ 2005, á 90 prósentum stöđvanna. Man nokkur nokkuđ frá ţessum degi? Varla, en hann er sum sé allt í einu orđinn merkilegur. Enginn annar hlýr jóladagur hefur hreyft viđ ţeim fjölda meta sem ţá féll. Ţetta var fyrir tíma hungurdiskabloggsins.

Flest féllu lágmarksmetin 30. apríl 2013, á 94 prósentum stöđvanna - hlutfallstalan var 92 prósent í pistlinum í fyrra - en eftir ţađ bćttust viđ stöđvar inn á 5. ár og urđu ţarmeđ mettćkar - og hćkkuđu hlutfalliđ. Um ţetta merkilega kuldakast fjölluđu hungurdiskar - dögum saman - ţví kuldinn hélst í marga daga. Auđvelt er ađ fletta ţessum fróđleik upp - hafi einhver ţrek til.


Skrár tengdar ţessari bloggfćrslu:

Bloggfćrslur 9. janúar 2018

Um bloggiđ

Hungurdiskar

Höfundur

Trausti Jónsson
Trausti Jónsson
Höfundur er veđurfrćđingur og áhugamađur um veđur.

Fćrsluflokkar

Mars 2024
S M Ţ M F F L
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31            

Nýjustu myndir

  • w-blogg200324b
  • w-blogg200324a
  • Slide10
  • Slide9
  • Slide8

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (29.3.): 34
  • Sl. sólarhring: 70
  • Sl. viku: 432
  • Frá upphafi: 2343345

Annađ

  • Innlit í dag: 28
  • Innlit sl. viku: 388
  • Gestir í dag: 27
  • IP-tölur í dag: 26

Uppfćrt á 3 mín. fresti.
Skýringar

Eldri fćrslur

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband