Kaldur nóvember - hlýtt ár

Nóvember 2017 var kaldur á landsvísu, sá kaldasti síðan 1996. Þá var mun kaldara en nú. Á línuritinu að neðan er reynt að rekja meðalhita nóvembermánaða á landinu nærri 200 ár aftur í tímann. Fyrstu 50 árin eru þó harla ónákvæm.

Lóðrétti ásinn sýnir landsmeðalhita en sá lárétti tímann. Sjá má að nóvember 2017 liggur nokkuð neðarlega í myndinni - sé miðað við hin síðari ár. Hins vegar er hrúga af kaldari nóvembermánuðum á fyrri tíð og meðalhitinn nú svipaður og var að jafnaði á árunum 1963 til 1986 og svo fyrir 1920. 

Nóvember 1996 skar sig mjög úr á sínum tíma fyrir kulda sakir - var þó til þess að gera veðragóður mánuður. Hinn kaldi nóvember 1973 var hins vegar leiðinlegri. Á öllu tímabilinu telst nóvember 1824 kaldastur. Upplýsingar um hann eru þó af skornum skammti. Aftur á móti var mælt víðar í nóvember 1841 og áreiðanlegt er að hann var sérlega kaldur. 

Það er eftirtektarvert að upphaf hlýindaskeiðs 20. aldar var ekkert sérlega eindregið í nóvember og hámark þess var síðar á ferðinni en í flestum öðrum mánuðum, rétt í kringum 1960. Hlýjastur var nóvember 1945 - og situr enn á toppnum þrátt fyrir að nóvember 2014 hafi gert að honum harða atlögu. 

Svo virðist sem nóvember hafi hlýnað um nærri því 2 stig síðustu 200 árin. Það er mikið - en sú leitni segir ekkert ein og sér um framhaldið og nákvæmlega ekki neitt um það hvernig nóvembermánuðir næstu ára muni standa sig. 

Síðari myndin sýnir meðalhita fyrstu 11 mánuði ársins. Þegar mánuður lifir af árinu 2017 er það í einu af fimm hlýjustu sætunum. Lokastaðan fer að sjálfsögðu eftir því hvernig desember stendur sig. Til þess að ná fyrsta sætinu (5,15 stigum) þyrfti meðalhiti í desember að verða 4,9 stig á landsvísu - það gerist ekki. Verði desember jafnkaldur og nóvember - að tiltölu - myndi árið enda í 4,5 stigum, 0,2 stigum ofan meðallags síðustu tíu ára.