Enn ein fyrirstöðuhæðin

Nú fyrir nokkrum dögum kom enn ein fyrirstöðuhæðin sér fyrir við norðanvert Atlantshaf, í þetta sinn nærri Bretlandseyjum. Hæðin beinir mjög hlýju lofti til okkar eins og sjá má á kortinu sem er teikning weatheronline úr ameríska gfs-líkaninu. Ég hef bætt inn nokkrum hæðar- og lægðarmerkjum og sett in þrjár örvar. Myndin sýnir hæð 500 hPa-flatarins eins og spáin gerir ráð fyrir að hún verði á miðnætti í kvöld (22.1. kl.24).

Heildregnu línurnar eru jafnhæðarlínur 500 hPa-flatarins og tölurnar eru dekametrar (=10 m). Flöturinn nær mest í um 5700 metra hæð, en lægsta línan á kortinu sýnist mér vera 4980 jafnhæðarlínan í kringum lægðina yfir Labrador. Á kortinu eru einnig jafnhitalínur í sama fleti.

Eins og gera má ráð fyrir er hærri hiti í sunnanáttinni vestan hæðarinnar heldur en í norðanáttinni austan við. Nú er mjög kalt suður við Miðjarðarhaf og líklegt að einhver snjó og frostvandræði séu á þeim slóðum, Finnar eru hins vegar vanir kuldum á þessum árstíma. Hæðarmiðjan er svo nærri Bretlandseyjum að ekki er mjög kalt þar, en trúlega nokkuð gráviðri víða, mengun undir hitahvörfum.

Samkvæmt langtímaspám á hæðin að endast í nærri því viku - en ekki er enn víst hver endanleg örlög hennar verða. Hún gæti t.d. myndast aftur eftir smáhlé.

Meðan hæðin er á þessum stað verður vindátt milli suðurs og vesturs hér á landi og lengst af hlýtt í veðri - mishlýtt þó.

Hlýtt loft fylgir fyrirstöðuhæðum. Tölurnar sem við sjáum tákna þó ekki beint hita eins og þær á þykktarkortunum. Þykktin mælir hita á milli tveggja þrýstiflata en hæðarkortin sýna hversu langt flötur er frá yfirborði jarðar en þar er þrýstingur mjög misjafn.

Þykktin yfir landinu er nú rúmir 5400 metrar og er tæpt á að það dugi í dægurmet, Dægurmet dagsins í dag og á morgun eru þó frekar lág (13,6 og 13,9 stig). Í þessari syrpu virðist eiga að verða hlýjast á þriðjudaginn, þá á þykktin að komast yfir 5460 m og e.t.v. hærra, en þá verður erfiðara að setja met vegna þess að þá er hærri tölum að mæta. Metið þann 25. (þriðjudagur) er 17,3 stig.

Vonandi finn ég einhverja leið til að skýra tilurð fyrirstöðuhæða betur, en þær stystu liggja um erfiðar slóðir snúnings jarðar. Reynsla mín er sú að þegar farið er að ræða um hann og svigkraft þann sem af honum leiðir standa menn upp - dæsa og ganga út.