4.4.2017 | 22:51
Í leit ađ vorinu
Síđla sumars áriđ 2014 birtust sex pistlar á hungurdiskum undir fyrirsögninni Í leit ađ haustinu. Nú verđur reynt ađ leita vors - í fáeinum pistlum. Sá fyrsti er nćr orđrétt samhljóđa fyrstu haustpistlunum - en ritstjóranum finnst í góđu lagi ađ rifja ţá upp - langflestir lesendur löngu búnir ađ gleyma (ágćtu) innihaldinu.
Í dag lítum viđ eingöngu á landsmeđalhita - reynum ađ finna vorinu stađ í árstíđasveiflu hans. Grunnurinn er byggđarlandsmeđalhiti sem ritstjórinn hefur reiknađ og nćr nú til tímabilsins 1949 til 2016. Menn ráđa ţví hvort ţeir taka mark á tölunum.
Viđ lítum á nokkrar myndir (nćrri ţví eins).
Lóđrétti kvarđinn sýnir hita - en sá lárétti árstímann og er hann látinn ná yfir eitt og hálft ár. Ţađ er til ţess ađ viđ getum séđ allar árstíđir í samfellu á sömu mynd.
Árslandsmeđalhitinn er 3,6 stig. Dökku fletirnir ofan til á myndinni sýna ţann tíma ársins ţegar hiti er yfir međallagi ţess og ţeir neđan viđ sýna kaldari tímann.
Eitt megineinkenni íslensks veđurfars er sú hversu lítill munur er á međalhita einstakra mánađa á vetrum. Hitinn er nćstum sá sami frá ţví um miđjan desember og fram til marsloka. Tilsvarandi sumarflatneskja stendur mun styttri tíma - og víkur meir frá ársmeđaltalinu. Ţetta hefur ţćr afleiđingar ađ hiti er ekki ofan međallags nema 163 daga ársins - en er aftur á móti undir ţví 202 daga. Gleđilegt - eđa sorglegt - ţađ fer vćntanlega eftir lundarfari hvort mönnum ţykir.
Ţađ er 6. maí sem hitinn á vorin fer upp fyrir ársmeđaltaliđ - en 16. október dettur hann niđur fyrir ađ ađ nýju. Viđ gćtum skipt árinu í sumar og vetrarhelming eftir ţessu og er ţađ mjög nćrri ţví sem forfeđur okkar gerđu - ef viđ tökum fáeina daga af vetrinum til beggja handa og bćttum viđ sumariđ erum viđ býsna nćrri fyrsta sumardegi gamla tímatalsins ađ vori og fyrsta vetrardegi ađ hausti.
En í ţessari skiptingu er ekkert haust og ekkert vor. Vilji menn hafa árstíđirnar fleiri en tvćr verđur ađ skipta einhvern veginn öđru vísi.
Eitt af ţví sem kćmi til greina vćri ađ nota vendipunkta á línuritinu - ţađ er dagsetningar ţar sem halli ferilsins breytist. Ađ minnsta kosti fjórir eru mjög greinilegir. Fyrst er til ađ taka á mörkum vetrar og vors, vetrarflatneskjunni lýkur greinilega um mánađamótin mars/apríl, kannski 3. apríl - eftir ţađ hćkkar hiti óđfluga. Í kringum 15. júlí hćttir hitinn ađ hćkka, nćr ţá 10 stigum - og hin stutta sumarflatneskja tekur viđ. Stađbundiđ hámark er 8. ágúst og frá og međ ţeim 14. er hitinn aftur kominn niđur í 10 stig.
Hitafall haustsins stendur síđan linnulaust ţar til nćsta vendipunkti er náđ - 15. desember. Ţá tekur hin langa vetrarflatneskja viđ. Viđ höfum hér fengiđ út árstíđaskiptinguna: Vetur 15. desember til 3. apríl, vor 3. apríl til 15. júlí, sumar 15. júlí til 14. ágúst, haust 14. ágúst til 15. desember. Ţetta hljómar ekki mjög vel - sumariđ orđiđ býsnastutt - á ţó vel viđ í svartsýnisrausi samtímans.
Sé vel ađ gáđ má sjá tvo vendipunkta til víđbótar - en erfitt er ađ negla ţá niđur á ákveđnar dagsetningar. Sá fyrri er um ţađ bil 25. maí - ţá hćgir ađeins á hlýnuninni. Sá síđari er í kringum 15. nóvember - ţá hćgir á kólnun haustsins.
Viđ gćtum svosem byrjađ veturinn 15. nóvember og sumariđ 25. maí, fundiđ hitann ţessa daga og leitađ ađ svipuđum hita vor og haust til ađ nota til ađ draga tímamörk á móti. Byrji sumariđ 25. maí ćtti ţađ ađ hćtta ţegar svipuđum hita er náđ í september. Sú dagsetning er 20. september. - Á móti vetrarlokum 3. apríl kemur ţá vetrarbyrjun 15. desember - međ svipađan hita.
Ţessi nýja skipan yrđi ţví svo: Vetur 15. desember til 3. apríl, vor 3. apríl til 25. maí, sumar 25. maí til 20. september, haust 20. september til 15. desember. - Eđa byrjar veturinn 15. nóvember?
Vendipunktaárstíđir gćtum viđ kallađ náttúrulegar - einhver umskipti eiga sér stađ í náttúrunni á reglubundinn hátt.
Ţegar ţetta er skrifađ er 4. apríl - vendipunktavoriđ 2017 rétt hafiđ. Viđ höldum leitinni ađ vorinu áfram síđar - og finnum fleiri skilgreiningar.
Í viđhenginu er allur pistillinn.
Vísindi og frćđi | Breytt 5.4.2017 kl. 23:39 | Slóđ | Facebook | Athugasemdir (3)
Bloggfćrslur 4. apríl 2017
Um bloggiđ
Hungurdiskar
Fćrsluflokkar
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (19.3.): 28
- Sl. sólarhring: 82
- Sl. viku: 996
- Frá upphafi: 2341370
Annađ
- Innlit í dag: 19
- Innlit sl. viku: 906
- Gestir í dag: 19
- IP-tölur í dag: 18
Uppfćrt á 3 mín. fresti.
Skýringar
Eldri fćrslur
- Mars 2024
- Febrúar 2024
- Janúar 2024
- Desember 2023
- Nóvember 2023
- Október 2023
- September 2023
- Ágúst 2023
- Júlí 2023
- Júní 2023
- Maí 2023
- Apríl 2023
- Mars 2023
- Febrúar 2023
- Janúar 2023
- Desember 2022
- Nóvember 2022
- Október 2022
- September 2022
- Ágúst 2022
- Júlí 2022
- Júní 2022
- Maí 2022
- Apríl 2022
- Mars 2022
- Febrúar 2022
- Janúar 2022
- Desember 2021
- Nóvember 2021
- Október 2021
- September 2021
- Ágúst 2021
- Júlí 2021
- Júní 2021
- Maí 2021
- Apríl 2021
- Mars 2021
- Febrúar 2021
- Janúar 2021
- Desember 2020
- Nóvember 2020
- Október 2020
- September 2020
- Ágúst 2020
- Júlí 2020
- Júní 2020
- Maí 2020
- Apríl 2020
- Mars 2020
- Febrúar 2020
- Janúar 2020
- Desember 2019
- Nóvember 2019
- Október 2019
- September 2019
- Ágúst 2019
- Júlí 2019
- Júní 2019
- Maí 2019
- Apríl 2019
- Mars 2019
- Febrúar 2019
- Janúar 2019
- Desember 2018
- Nóvember 2018
- Október 2018
- September 2018
- Ágúst 2018
- Júlí 2018
- Júní 2018
- Maí 2018
- Apríl 2018
- Mars 2018
- Febrúar 2018
- Janúar 2018
- Desember 2017
- Nóvember 2017
- Október 2017
- September 2017
- Ágúst 2017
- Júlí 2017
- Júní 2017
- Maí 2017
- Apríl 2017
- Mars 2017
- Febrúar 2017
- Janúar 2017
- Desember 2016
- Nóvember 2016
- Október 2016
- September 2016
- Ágúst 2016
- Júlí 2016
- Júní 2016
- Maí 2016
- Apríl 2016
- Mars 2016
- Febrúar 2016
- Janúar 2016
- Desember 2015
- Nóvember 2015
- Október 2015
- September 2015
- Ágúst 2015
- Júlí 2015
- Júní 2015
- Maí 2015
- Apríl 2015
- Mars 2015
- Febrúar 2015
- Janúar 2015
- Desember 2014
- Nóvember 2014
- Október 2014
- September 2014
- Ágúst 2014
- Júlí 2014
- Júní 2014
- Maí 2014
- Mars 2014
- Febrúar 2014
- Janúar 2014
- Desember 2013
- Nóvember 2013
- Október 2013
- September 2013
- Ágúst 2013
- Júlí 2013
- Júní 2013
- Maí 2013
- Apríl 2013
- Mars 2013
- Febrúar 2013
- Janúar 2013
- Desember 2012
- Nóvember 2012
- Október 2012
- September 2012
- Ágúst 2012
- Júlí 2012
- Júní 2012
- Maí 2012
- Apríl 2012
- Mars 2012
- Febrúar 2012
- Janúar 2012
- Desember 2011
- Nóvember 2011
- Október 2011
- September 2011
- Ágúst 2011
- Júlí 2011
- Júní 2011
- Maí 2011
- Apríl 2011
- Mars 2011
- Febrúar 2011
- Janúar 2011
- Desember 2010
- Nóvember 2010
- Október 2010
- September 2010
- Ágúst 2010