Lengd sumars útfrá hita - gjörið svo vel að velja

Hægt er að skilgreina sumarið sem einhvern hluta árs þegar hiti er hærri en annars. Vilji menn ekki að sumarið sé talið nema tveggja mánaða langt byrjar það 27. júní en endar 25. ágúst - það er nú í styttra lagi.

Telji menn sumarið eiga að skilgreinast sem sá fjórðungur ársins sem hiti er hæstur stendur það hér á landi frá 9. júní til 7. september.

Þeir sem fylgjandi eru þeirri skoðun að sumarið eigi að taka til hlýjasta þriðjungs ársins byrja það 25. maí en ljúka því 22. september. -

Og þeir sem vilja skipta árinu til helminga eftir hita velja tímann frá 25. apríl til 24. október (frá sumardeginum fyrsta til fyrsta vetrardags) - þá hina sömu daga og forfeður okkar völdu - þrátt fyrir hitamælaskort.

Tvær djúpar lægðir (miðað við árstíma)

Sé miðað við afl vinda á norðurhveli nær sumarið hámarki sínu, og vindafl þá lágmarki, í fyrsta þriðjungi ágústmánaðar. Vindrastir veðrahvolfsins aukast hraðar að afli handan lágmarks heldur en á undan því. Lægðir verða þá dýpri og snarpari og munar nokkru hvað þetta varðar á fyrstu viku ágústmánaðar og þeirri síðustu. 

Nú hagar þannig til að tvær nokkuð djúpar lægðir eru samtímis í augsýn, sú sem er sjónarmun fyrr á ferð nær mestum krafti á sunnudag (14. ágúst) og fer þrýstingur líklega niður í um 970 hPa í lægðarmiðju sem þá verður suðaustur af Hvarfi á Grænlandi. Hin lægðin er við norðurskautið og verður hvað dýpst síðdegis á mánudag - hugsanlegt að þrýstingur í miðju hennar fari jafnvel niður fyrir 965 hPa - slíkt væri mjög óvenjulegt - og kannski ólíklegt að gerist. 

Fyrra kortið sýnir sunnudagslægðina í um það bil dýpstu stöðu og gildir það kl. 9 á sunnudag. 

Sýndur er sjávarmálsþrýstingur og vindur í 100 metra hæð. Nokkuð snarpur stormur er suður af lægðinni. Hún dælir til okkar hlýju og röku lofti - en það verður skýjað og helst útlit fyrir að hlýjasta loftið standi stutt við - en það má gera sér vonir. 

Hitt kortið sýnir stærra svæði og gildir seint á sunnudagskvöld. Litir sýna hita í 850 hPa, á bláu svæðunum er hann lægri en -6 stig. Þá er lægðin suðvestur í hafi farin að grynnast - en sú við norðurskautið að taka vel við sér. 

Það er mjög hlýtt loft frá Síberíu sem gengur inn í kuldapollinn öfluga sem hefur verið viðloðandi yfir Norðuríshafi í nær allt sumar. Þetta illviðri mun hreyfa við ísbreiðunni - en ekki treystir ritstjóri hungurdiska sér til að segja neitt um afleiðingarnar - kannski verða þær engar. 

En við skulum líka rifja upp mynd sem sýnir lægsta og hæsta loftþrýsting hvers dags í ágústmánuði hér á landi á tímabilinu 1949 til 2015 (aðeins mannaðar stöðvar). 

Bláa línan sýnir lágmörkin. Við sjáum að lægsti lágþrýstingur lækkar mjög eftir því sem á mánuðinn líður - og hefur mjög sjaldan farið niður fyrir 970 hPa á tímabilinu. Allra lægsta ágústtalan (960,9 hPa) er reyndar eldri - frá 1927. Þá fór mjög djúp lægð yfir landið suðaustanvert, leifar fyrsta (og reyndar sterkasta) hitabeltisfellibyl þess árs.

Rauða línan sýnir aftur á móti hæsta þrýsting hvers dags í ágúst. Leitni yfir mánuðinn er engin og við sjáum að 1030 hPa eru sjaldgæf hér á landi í þessum mánuði. 

Gráa þrepalínan sýnir mesta þrýstimun á landinu á hverjum degi sama tímabil. Hér sjáum við vel hvernig afl lægðanna vex eftir því sem líður á mánuðinn. Fyrstu dagana verður munur hæsta og lægsta þrýstings á landinu (yfir sólarhringinn - ekki endilega samtímis) vart meiri en 15 hPa (sem er reyndar ekki svo lítið) - en í lok mánaðarins er þessi mælitala jafnvel farin að slá upp fyrir 25 hPa.